Genel

Stefan Kuntz’dan TFF, Hakemler Ve Medya İçin Çarpıcı Kelamlar

Hüseyin Özkök-AJANSSPOR ÖZEL RÖPORTAJ

Türkiye A Ulusal Futbol Kadrosu Teknik Yöneticisi Stefan Kuntz, vazifeye geldiğinden bu yana Türk futbolunu yapılandırması bekleniyor. Ancak Alman hoca, bu işi kendisinin değil, TFF’nin yapabileceğini söyleyerek, tartışmaları noktaladı. Kuntz, kendisini beğenmeyenlere de davette bulunarak, neyini eleştirdiklerini açık açık anlatmalarını istedi. Türkiye’de hakemlere yönelik tavırdan kulüp gruplarına ve Alman futboluna kadar Stefan Kuntz ile geniş bir röportaj yaptık.

Hüseyin Özkök: Merhaba Stefan. Bu hoş röportaj için teşekkür ederim. Birinci olarak Avrupa maçları oynayan Türk kadroları hakkında soru sormak istiyorum. Kadroların şu andaki durumunu nasıl buldunuz?

Stefan Kuntz: Türk ekiplerinin Avrupa tertiplerinde başarılı olması çok güzel. Zira Avrupa kadrolarıyla oynamak tam olarak nerede olduğunuzu gösteren bir ölçü. Oynanan bütün maçların tamama yakınını izledim. Bütün Türk ekipleri gerekmediği halde çok sayıda Türk oyuncuya yer verdiler. Bu oyuncular goller attılar. Natürel ki bu durum Ulusal Ekip Teknik Yöneticisi için de sevindirici.

Kane ve Bayern için “kazan-kazan”

HÖ: Bu soruyu daha evvel planlamamıştım lakin şu an aklıma gelen bir soru ile devam etmek istiyorum. Dün Almanya’dan bir transfer haberi geldi. Alman futbolunu bilen biri olarak size sormak istiyorum. Harry Kane Almanya’ya Bayern Münih’e gitti. Dönemin en değerli transferi.

SK: O denli nitekim. Yalnızca ödenecek sayıların büyüklüğünden değil. Üstün yıldızlar yahut milletlerarası yıldızlar her lige güzel gelir. Sanırım Bayern Münih’te Lewandowski’nin geçen yıl gidişi sonrası yerinin güzel doldurulamadığına karar verildi. Kulüp de bu tip bir oyuncu aramaya başladı. Basında okuyoruz Harry Kane’in çok fazla kupa kazanmadığı ve bu nedenle Bayern Münih’e gitmek istediği yazılıyor. Bu da olağan ki iki taraf için de bir kazan/kazan durumu.

HÖ: Harry Kane Bundesliga’ya katkı sağlayacaktır değil mi? Tottenham ile tahminen çok başarılı olamadı. İngiltere Ulusal Ekibi Kaptanı, çok düzgün futbolcu ve golcü. Bayern Münih’te başarılı olacağını düşünüyor musunuz?

SK: Ne kadar kaliteli bir oyuncu olduğunu kanıtladı. Bayern Münih’te de çok fazla gol bahtı bulacak ve çok sayıda gol atacaktır.

Hamit Altıntop ile uygun bir ikiliyiz

HÖ: Asıl sorularıma geçiyorum. Şenol Güneş’in gidişi sonrası TFF yeni bir teknik yönetici aradığı sırada Twitter’da şöyle bir teklif yapmıştım: “Milli Kadro için yabancı düşünülüyorsa aklıma bir isim geliyor. Stefan Kuntz. Tam sistem insanı, Türkiye’yi Türkleri âlâ tanıyor ve Hamit Altıntop ile çok âlâ bir ikili oluştururlar ve orijinal bir sistem kurabilirler.” Bundan 10 gün sonra siz A Ulusal Ekip Hocası oldunuz. Hamit Altıntop herhalde beni dinlememiştir?

SK: Kim bilir?

HÖ: Pekala birinci temas nasıl başladı bunu anlatabilir misiniz?

SK: Şimdi Almanya U21 Kadrosu ile Letonya’da birinci maçımızı oynamıştık. Sonra Türk Ulusal Grubu için benimle temasa geçilebileceği haberi geldi. Sonraki gün de Hamit direkt beni aradı. Temelde düşünecek fazla bir şey yoktu. Fakat hafta sonunu da içine alan birkaç gün geçti. Sonra Hamit tanışmak için buluşmayı teklif edip davette bulundu. Söylemeliyim ki görüşmelerimiz çok çok önemli bir formda gerçekleşti. Aslında yalnızca akşam konuşacaktık lakin sonraki gün kahvaltıda da buluşmaya karar verdik. Zira konuşacak çok şey vardı. Bu durum da bana çok müspet bir his verdi. Sonra bana biraz vakit vermesini istedim. Zira Almanya Futbol Federasyonu’na (DFB) bu görüşmeyi devam ettirip ettiremeyeceğimi sormam gerekiyordu. Sonrasında da mutabakat sağlandı ve misyona başladığıma çok sevindim.

HÖ: Bu da sizin Hamit Altıntop ile düzgün bir ikili olduğunuzu göstermiş oldu. Bunu âlâ iddia etmişim değil mi?

SK: Evet doğal ki. Gerçek.

HÖ: Pekala neden bu adımı atmak istediniz?

SK: İki nedenim vardı: Ben her gün yeni bir şeyler öğrenmek isteyen biriyim. Yarın bugünden bir sonraki gün de yarından daha uygun olmak istiyorum. Altı yıllık U21 hocalığı sonrası ki orada da 3 defa U21 Avrupa Şampiyonası finalindeydik ve 2 sefer kazandık, ben şimdi yorgun değildim ve hala açtım. Yeni bir meydan okuma istiyordum. Bu da U21 hocalığından bir A ulusal kadronun hocalığına çıkmakla olabilirdi. Bu meydan okuma aslında bana tek başına yeterdi. Lakin yabancı bir teknik yönetici olarak yabancı bir ülkede çalışmak iki sefer meydan okuma manasına geliyordu. Hislerime kulak verdim ve çok güzel geçen görüşmelerin akabinde bu adımın gerçek adım olduğundan emin oldum.

Görüşmelerin niteliğinden hayal kırıklığı yaşadım

HÖ: Alman Ulusal Takımı’nda Joachim Löw sonrası sizin de isminiz geçti. DFB’nin Hansi Flick’i seçmesi sonrasında hayal kırıklığı yaşadınız mı?

SK: Bu, iki kişinin adaylık yarışında olduğu bir ortamda karar bir başkası için verilmişse, hayal kırıklığı yaratacak bir durum değil. Bu adeta sportif bir çaba üzere bir şey. Şayet en uygununu yaptığına inanıyor fakat kaybediyorsan bunu kabullenmek gerekir. Ben yalnızca yapılan görüşmelerin şeklinden ötürü hayal kırıklığına uğradım. Hepsi o.

HÖ: Sizin DFB ile mukaveleniz vardı fakat onlar size çabucak onay verdiler. Size karşı biraz mahcup olduklarını düşünüyor musunuz?

SK: O denli olduğunu söyleyemem.

HÖ: Youtube’da Sport 1’de Mario Basler ve Christoph Daum konuktu. Siz de Skype’tan bağlanmıştınız. Orada hem Basler hem Daum sizin Alman Ulusal Takımı’nı çalıştıracak bütün kriterlere sahip olduğunuzu ve seçilmeniz gerektiğini söylediler. Almanya’da çok sayıda insan sizin teknik yönetici olmanızı istemişti değil mi? Benim izlenimim bu.

SK: Ben geçmişte yaşayan biri değilim. Gördünüz Almanya’da Christoph Daum ve Mario Basler’i dinlemediler, burada sizi dinlediler (benim tavsiyemi kastedip gülümsüyor). Bu her vakit değişebilir. Artık geçmişte kaldı. Her şeyden evvel kendimi çok âlâ hissettiğim bir görevdeyim.

Görüşmelerin niteliğinden hayal kırıklığı yaşadım

HÖ: Alman Ulusal Takımı’nda Joachim Löw sonrası sizin de isminiz geçti. DFB’nin Hansi Flick’i seçmesi sonrasında hayal kırıklığı yaşadınız mı?

SK: Bu, iki kişinin adaylık yarışında olduğu bir ortamda karar bir başkası için verilmişse, hayal kırıklığı yaratacak bir durum değil. Bu adeta sportif bir gayret üzere bir şey. Şayet en düzgününü yaptığına inanıyor ancak kaybediyorsan bunu kabullenmek gerekir. Ben yalnızca yapılan görüşmelerin stilinden ötürü hayal kırıklığına uğradım. Hepsi o.

HÖ: Sizin DFB ile mukaveleniz vardı ancak onlar size çabucak onay verdiler. Size karşı biraz mahcup olduklarını düşünüyor musunuz?

SK: O denli olduğunu söyleyemem.

HÖ: Youtube’da Sport 1’de Mario Basler ve Christoph Daum konuktu. Siz de Skype’tan bağlanmıştınız. Orada hem Basler hem Daum sizin Alman Ulusal Takımı’nı çalıştıracak bütün kriterlere sahip olduğunuzu ve seçilmeniz gerektiğini söylediler. Almanya’da çok sayıda insan sizin teknik yönetici olmanızı istemişti değil mi? Benim izlenimim bu.

SK: Ben geçmişte yaşayan biri değilim. Gördünüz Almanya’da Christoph Daum ve Mario Basler’i dinlemediler, burada sizi dinlediler (benim tavsiyemi kastedip gülümsüyor). Bu her vakit değişebilir. Artık geçmişte kaldı. Her şeyden evvel kendimi çok yeterli hissettiğim bir görevdeyim.

2024’e katılacağımıza inanıyorum

HÖ: Günün birinde Almanya Ulusal Kadrosu teknik yöneticisi olacağınıza inanıyor musunuz?

SK: Türk Ulusal Grubu ile Almanya’da Euro 2024 katılacağımıza inanıyorum.

HÖ: Buna ben de inanıyorum. Bir yandan Almanya’da otoriteler sizin dünyanın en başarılı ulusal kadrolarından birini çalıştırabileceğinize inanıyor, öbür yandan da Türkiye’de birtakım beşerler “Stefan Kuntz U21 grup hocası Türk A Ulusal Takımı’nda U21 hocasının ne işi var; çok daha güzel bir antrenör gelmeliydi” üzere şeyler söylüyorlar. Bu tip konuşmaları duyunca ne düşünüyorsunuz?

SK: Dürüst olmam gerekirse telaffuzlara nazaran çok fazla durum almıyorum. Şu ana kadar elde ettiğimiz başarılı sonuçlar zati ortada. Çok yüksek bir puan ortalaması yakaladık.

HÖ: Aslında bu başka hocalardan da daha uygun bir ortalama.

SK: Daha evvel Türk Ulusal Grubu için “mental olarak çok güçlü değil, geriye düştüğünde makus etkileniyor, maçı çok nadiren çevirebiliyor, oyun içinde değişiklik yapamıyor deniyordu. Birçok şeyi başardık. 18 maçta 43 gol attık. Bunları da 20 değişik oyuncu attı. Oyun içinde değişiklik yapabilecek durumdayız ve rakipler bizi daha sıkıntı iddia edebiliyorlar. Ben bunlara nazaran durum alıyorum, insanların söylediklerine nazaran değil.
Sağlıklı bir milliyetçilikle “Bir Türk teknik yönetici olsa daha uygun olurdu” dense bunu anlayışla karşılarım. Öbür yandan da söylemem gerekir ki “Bir Alman’ın gelmesi güzel zira Almanlar’ın yeterli özelliklerini ‘temsil eden’ biri bize kimi şeyleri aktarıp geliştirebilir” diyenler de oldu. Öncelikle söylemeliyim ki bu güzel bir fikir. Şimdiye kadar her şey üst gerçek gitti. Öbür halde düşünen beşerler varsa bunu kabullenmek zorundayım. Genel manada kusursuz, çok sorumluluk isteyen ve çok sayıda insanın yapmak isteyeceği lakin çok da kolay olmayan bir işim var. Söylenenlere çoğunlukla soğuk bakıyorum.

HÖ: Tam 1 yıl evvel ZDF Televizyonunda “Türkiye değişik fakat o kadar da sıkıntı değil” demiştiniz. Hâlâ bu fikirde misiniz?

SK: Türkiye değişik fakat bazen güç. Bu görece natürel.

HÖ: Hamit Altıntop, sizin U21 kadrosunda çok güç bir misyon yaptığınızı ve 3 defa Avrupa Şampiyonası finali oynayıp ikisini kazandığınızı, ikinizin birlikte çağdaş futbolun nasıl oynanması gerektiğini göstermek istediğinizi söylemişti. Bu amaca ulaştınız mı?

SK: Birtakım şeylerde evet. Kimi şeylerde şimdi değil. Mantalite olarak sanırım ileriye çok uygun adımlar attık. Galler karşısında iki sayılmayan gol ve kaçan penaltıya karşın oyun planımızdan sapmadık ve maçı hak ederek kazandık. Ondan birkaç gün evvel Letonya’da uzatma dakikalarında gol yedik. Fakat ona karşın galibiyet golünü attık. Bu da çalıştırıcı grupla oyuncular ortasındaki çalışmanın uyumlu olduğunu gösteriyor. Ayrıyeten grubun kendi içindeki ekip ruhu da çok gelişti. Taktik bağlamda değişkenlik konusunda biraz daha yeterli olabiliriz. Önümüzdeki aylarda yapacağımız test maçları bunun için yararlı olacak.

Devrimi TFF yapar Stefan Kuntz değil

HÖ: Hamit Altıntop bir de “İnişler çıkışlarla birlikte yanlışsız yoldayız. Şayet bir ihtilal yapmak isteniyorsa bu inişler çıkışlar normal” demişti. Burada Altıntop ile bir ihtilal mi gerçekleştiriyorsunuz?

SK: Hayır. Bu türlü bir “devrimi” aslında yalnızca TFF yapabilir. Yani federasyon. Onların kendilerine Türk futbolunda neyin gerçek gitmediğini söyleyecek bir Stefan Kuntz’a muhtaçlığı yok. Onlar esasen antrenör eğitimi, oyuncu yetiştirme, akademi ve oyuncu yetiştirme merkezleri bağlamında altyapının en yüksek Avrupa standardında olmadığını biliyorlar. Bu nedenle, ihtilali yalnızca TFF gerçekleştirebilir. Ben yalnızca tekliflerimi söylerim, raporlar hazırlarım, tavsiyelerde bulunabilirim ancak bütün bunları hayata geçirmek TFF’nin misyonu.

Artık John Wayne rolüne bürünemem

HÖ: Aidiyet hissinin sizin için çok kıymetli olduğunu ZDF’deki bir konuşmanızda söylemiştiniz. Letonya maçı sonrasında gözyaşlarınız sizin Türkiye’ye aidiyet hissettiğinizi mi gösteriyor?

SK: Birinci evvel şahsî olarak gözyaşlarımın görülmesini istemezdim. Bunun bir kısmı baskının o anda ortadan kalkmasından kaynaklandı. Ben hem saha kenarında hem de saha dışında sakin bir beşerim. Bunun da kadroya yansımasını istiyorum. Ancak bazen baskı maç sonunda üzerinden kalkınca bunlar olabiliyor. Letonya’da olan da buydu.

HÖ: Alman Televizyonunda “Gözyaşları John Wayne olarak benim imajımı zedeledi” dediniz. Size John Wayne de mi diyorlar?

SK: John Wayne hiç ağlamaz derler ya. Artık ağladığım için o role bürünemem.

HÖ: ZDF Televizyonunda sizin için “Türkiye’de artık elini uzattığında dokunacak kadar halkın içinde bir teknik yönetici var. Bu hiçbir vakit olmamıştı” dendi. İnsanların ortasına sık sık karışıyor musunuz Türkiye’de?

SK: Doğal ki. Akşamları dışarı çıkıyorum takımımla yemeğe gidiyoruz. Çok seyahat ediyorum ve kentlerde dolaşıyorum. Birazdan da Trabzon’a (ligin açılış maçına) gideceğim. Benimle konuşan herkese düzgün biçimde karşılık veriyorum. Bunun da teknik yöneticilik işinin bir kesimi olduğunu düşünüyorum.

Herkesi yakalasaydım, yerime hoca aranmazdı

HÖ: Siz Alman U21 grubunda oyuncularla çok güzel bağlar içindeydiniz. Bu her vakit görüldü. Geçmişten bir görüntü gördüm. Siz kadroyla birlikte otobüsteydiniz. Oyuncular size tezahürat yapıyorlardı. Siz de “Otobüsten dışarı diye tezahürat yapmadıkları sürece sorun yok” diyorsunuz. Pekala Türk Ulusal Kadrosu otobüsünde hava nasıl?

SK: Bilhassa Letonya’da son anda kazandığımız maç sonrasında ki sahiden çok kıymetli bir galibiyetti, otobüste yolda giderken şaşırdım. Zira müzik açık değildi. Meğer ben U21’de kazanılan maçlardan sonra bu türlü bir ortama alışıktım. Sonra “Hani müzik nerede? Neden dans edip müzikler söylemiyorsunuz” diye sordum. O günden sonra bu hususta biraz daha düzgünüz. Tahminen de benden evvel bu türlü bir durum olağan değildi. Alışılmış şunu ayırmak gerekir. Bir tarafta mesleğinin başında olan genç oyuncular var. Onlara, hayat için, biraz daha bir şeyler öğretilebilir. Bizde de çok genç oyuncu var. Bu nedenle burası öğrenmek için uygun bir yer. Lakin öteki yanda daha deneyimli oyuncularımız da var. Onlarla olan alakalar daha deneyimli oldukları için doğal biraz daha farklı. Ancak genel olarak benim davranış halim ve yaklaşımım nedeniyle ki onlarla çok fazla konuşuyorum, irtibat kuruyorum, soyunma odasında bazen çok yüksek sesle konuşsam bile, çok uygun bir ilgimiz olduğunu düşünüyorum.

HÖ: Size Almanya’da insanları çok güzel tesir altına alıp yakalayan biri deniyor. Burada da herkesi yakaladınız mı?

SK: Hayır, sanmıyorum. Yoksa diğer teknik yönetici isteyenler olmazdı. Onları da yakalamam lazım.

HÖ: Oyuncular rastgele bir problemleri olduğunda direkt size geliyorlar mı? Yoksa daha çok yardımcınız Kenan Koçak ile konuşmayı mı tercih ediyorlar?

SK: Evet her halükârda geliyorlar. Bazen Kenan bizimle olursa daha uygun oluyor. Zira kimi oyuncular kendi ana lisanlarında sorunlarını daha güzel anlatıyorlar.

HÖ: Yardımcı dedik de. Başta Kenan Koçak ve öteki yardımcı antrenörlerden oluşan takımınızdan şad musunuz?

SK: Şunu belirtmeliyim ki benim için de biraz yeniydi buradaki durum. Zira bütün antrenör takımının sizi kabullenmesi ve hürmet duyması burada biraz farklı işliyor. Kenan Koçak ve Jan-Moritz Lichte, ikisi de UEFA Pro Lisanslı ve Bundesliga’da tek yetkili olarak grup çalıştırdılar. Axel Busenkell üzere en düzgün fitness ve rehabilitasyon antrenörlerinden birini buraya getirdim. O birebir vakitte Vural ile (Vural Durmuş / A Ulusal Ekip Atletik Performans Antrenörü + Ulusal Gruplar Atletik Performans Departmanı Sorumlusu) çalışıyor ve onun kendi departmanını geliştirmesine katkı sağlıyor. Jan-Moritz Lichte de bizim analizcimiz Okan ile (Okan Aydıner / A Ulusal Grup Tahlil Antrenörü + Ulusal Kadrolar Tahlil Departmanı Sorumlusu) tahlillerin daha yeterli yapılabilmesi için çalışıyor. Başta da Almanya’nın en uygun kaleci antrenörlerinden biri olan Michael Rechner’i Emrah (Karakovan) ve öbür kaleci antrenörlerini geliştirsin diye buraya getirmiştim. İsmi geçen 3 kişi takımlı değiller (iş yaptıkça para kazanıyorlar). Türkiye yahut TFF’ye yıl boyunca maliyetleri yok. Benim baştan beri isteğim bu türlü olmasıydı. Bir taraftan burada natürel ki kalite olsun istiyoruz. Fakat öteki yandan çok kaliteli bir Türk antrenör takımımız de mevcut. Biz de onların daha da gelişimi için yardımcı olmak istiyoruz.

HÖ: Siz muvaffakiyete alışmış “ muvaffakiyet şımarığı”; daima Avrupa ve Dünya Şampiyonu olmak isteyen bir ülkeden geliyorsunuz…

SK: Artık o denli değil (gülüyoruz).

HÖ: Artık de bu turnuvalara katılmakta dahi zorlanan bir ülkedesiniz. Hangi baskı daha büyük? Şampiyonluk baskısı mı buradaki mi?

SK: Bir kıssayla hususa gireyim. Sanırım tam 12 yıl üst üste Almanya, Avrupa ve Dünya şampiyonalarında daima en az yarı final oynamış. Bir vakit geliyor artık alışıp çok olağan bir şey olduğunu düşünüyorsun. Almanya üzere bir ülkenin, önemli bir düşüş yaşaması insanları etkiliyor ki bu da olağan. Artık biraz yine yapılanma, kimi oyuncularda eğitim ve geliştirme konusunda onları daha ileriye götürmek için biraz değişim yapmayı deniyoruz. Almanya’da da baskı var. Ancak Türkiye’deki baskı muhakkak daha büyük. Zira burada yalnızca muvaffakiyet baskısı yok. Burada bir de yabancı ulusal grup teknik yöneticisi olmanın yarattığı baskı var. Sanırım bu nedenle burada üzerimdeki baskı biraz daha fazla.

Mehmet Büyükekşi benim amirim

HÖ: TFF Lideri Mehmet Büyükekşi kısa mühlet evvel “Stefan Kuntz başarılı olduğu sürece çalışmaya devam edebilir” dedi. Nasıl karşıladınız bu demeci?

SK: Liderin açıklaması. O benim amirim.

HÖ: Şayet bu türlü diyorsa doğrudur diyorsunuz…

SK: Evet.

HÖ: Biraz evvel konuşmuştuk. Türkiye Ulusal Ekip antrenörleri içinde en yüksek puan ortalamasına sahipsiniz. 2.11. Bunu biliyor muydunuz?

SK: Sanırım bu karşılaştırma, Almanya’da biz buna işe yaramaz karşılaştırma deriz, biraz işe yaramayan bir karşılaştırma. Zira benim daha 18 maçım var. Birtakım antrenörlerin 160 ya da 80-90-100 maçları var. Ben de o sayılarda olursam karşılaştırılabilir. Hoş gözüken bir ortalama ancak Türkiye’nin gelmiş geçmiş en âlâ ulusal grup teknik yöneticisi oldum diyemem.

HÖ: Siz grupla Uluslar Ligi’nde ligden B Ligi’ne çıktınız. Avrupa Şampiyonası elemeleri pek uygun gidiyor. Eleştirmenler sizin gitmenizi neden istiyor. Bir fikriniz var mı?

SK: Bunu eleştirmenlere sormalısınız. Ben her vakit hürmet konusunda şunu söylüyorum. Herkese bana gösterilmesini beklediğim formda hürmet gösteriyorum. Lakin bu burada her vakit olmuyor.

HÖ: Burada daima kadro gelecek için umut vermiyor tenkitleri var. Bu da bana Bayern Münih’te Nagelsmann’ın gönderilişini hatırlatıyor. Üç kulvarda da yarışın içindeydi kovuldu. Bayern sonrasında, o da baht yapıtı, yalnızca şampiyon olabildi. Varsayımla antrenör kovulur mu?

SK: Öncelikle ulusal ekip ile kulüp grubu karşılaştırılamaz. Zira kulüp antrenörü grupla her gün çalışıyor. Şayet biri beni eleştiriyorsa bunun nedenini bilmek isterim. Şayet diğer biri “Türk Ulusal Ekibi Kuntz ile başarılı ve umut veren bir gelecek vaat etmiyor” derse o vakit ona da sorarım. Neden? Şayet o biri bana nedenini söylerse o vakit üzerinde tartışabiliriz.

HÖ: Eleştirmenler “Türkiye nasıl olur da Faroe Adaları’na yenilir” dedi. Lakin artık hepsi Klaksvik’i takdir ediyor. Sanırım küçük ülkeler ve grupları eskisi üzere değil. Gelişim gösterdiler. Uluslar Ligi ve Konferans Ligi’nin o grupların gelişimine güzel geldiğini düşünüyor musunuz?

SK: Her halükârda, evet. Bizim Türk gruplarına bakalım. Yabancı kadrolarla ne kadar fazla maç yapıp üst seviye rekabete girersen bundan dersler çıkarır gelişim gösterirsin. Genel olarak günümüzde hiçbir ekibi küçümseyemezsin. Alışılmış ki Faroe Adaları grubu üzerine konuşabiliriz. Sanırım kaleci aşçıymış.

HÖ: Elektrikçi…

SK: Öncesinde oyuncu olarak sahadaymış vs. Bir taraftan bunlar futbolun yazdığı enteresan öyküler. Futbol bu nedenle herkes tarafından seviliyor esasen. Fakat genel olarak hiçbir kadrosu küçümseyip hepsini yeneriz, diyemezsiniz. Şuna dikkat edin. Temelde Ermenistan üzere rahatlıkla geçeriz diye düşündüğümüz ekip, Haziran ayında bir hafta içinde ikincilik hatta birincilik için önemli bir rakip haline geldi. Daima söylüyorum, futbolda kimseyi küçümsememeli. Kibir ve üstünlük kompleksi ile “Biz herkesi yeneriz” denemez.


HÖ: Artık diğer bir mevzuya geçmek istiyorum. Suudi Arabistan’ın futbola olan “transfer saldırısını” nasıl değerlendiriyorsunuz?

SK: İktisat dünyasında daha evvel Suudilerin değişik ülkelerde firmaları satın almaları daima vardı. Paralarını Avrupa’ya yatırmaları yeni bir şey değil. Artık de futbola yatırım yapmaya başladılar. Çok paranın olduğu yerde ahlak, paranın nereden geldiği, gelenekler üzere şeyler sorgulanabilir fakat bu her oyuncunun yahut antrenörün vermesi gereken ferdî bir karar.

Bunları Hamit’e sormanız gerekir

HÖ: İki yıl evvel TFF internet sayfasında bir haber gördüm ve Almanya’nın en güzel eğitici antrenörlerinden Bernhard Peters’in -ki kendisi hokeyden futbola geçiş yapmış biri-, burada alt yapı kadrolarının antrenörlerini eğittiğini öğrendim. Onunla röportaj yaptım. Daha sonra onun çalışmasının akabinde U21 ekibi hocası Tolunay Kafkas ve kimi diğer hocalar gönderildi. Bunun Peters’le ilgisi var mıydı?

SK: Bu bağlamın hakikat olduğunu sanmıyorum. Zira Bernhard, o çalışmadan sonra uzunca bir orta verdi ve o kararlar verildiğinde burada değildi. Fakat bu sorunun muhatabı Hamit.

HÖ: Peters’e Türkiye’deki antrenör eğitimini nasıl bulduğunu da sormuştum. O da “Bir şey söylemek için erken fakat kıymetli olan çocuk futbolundan başlayarak yeteneklerin eğitiminin TFF’deki antrenör eğitimiyle bağlı olması gerekir” demişti. TFF bunu yapmaya başladı mı?

SK: Hamit ve idareye sormanız gerekiyor.

HÖ: Hırvatistan maçı sonrası Türkiye’deki futbol sistemini biraz eleştirdiniz. Aslında bu eleştiriyi Bernhard Peters’in raporundan sonra mı yaptınız diye soracaktım ancak karşılığını verdiniz. Hamit Altıntop ve TFF İdaresine sormalıyım.

SK. Bu tenkit büsbütün bana ilişkin. Başta da söyledim Türkiye’deki sistemin zayıf noktalarının nerede olduğunu herkes biliyor. Bunun için Stefan Kuntz’a muhtaçlık yok. Diğerlerinin söylediklerini bir kez daha tekrar edebilirim. Her şey, akademi, eğitim, okullarla iş birliği, nasıl her bir oyuncu daha uygun geliştirilir ve bunun için nasıl alt yapı oluşturulur, bunlarla ilgili.

Almanya, akademi kuralıyla başardı

HÖ: TFF her kulübe akademi kurma zaruriliği getirdi. Bu hakikat bir karar mı? Zira akdemi kurmak imkanlar ölçüsünde mümkün. Parası olan akademi açabilir. Bir kulüp finansal imkana sahip değil ancak uygun bir scouting departmanına sahipse bu formda de ilerleyebilir. Zorlamak hakikat mu?

SK. Deneyimlerim doğrultusunda konuşabilirim. 2002 yılında Almanya Futbol Federasyonu ve lig (Bundesliga) tam da bu türlü bir karar verdi. Yani akademi ve gelişim merkezleri açılması mecburî hale getirildi. Bunun birinci başarısı 10 yıl sonra ortaya çıktı. Hani bizim 12 yıl boyunca en az yarı final oynadığımız periyot var ya, bu karar sonrası yetişen oyuncuların olduğu periyottu. Şu anda yalnızca 36 tane 1 ve 2. Lig kulübünün değil, toplamda 55 kulübün oyuncu geliştirme merkezleri var. Bu da Almanya’da 2. Lig ve 3. Lig’in neden bu derece başarılı olduğunu gösteriyor. İki ligde de çok uygun futbol oynandığı için çok yüksek seyirci ortalaması var. Doğal ki bir ülkede yapılanın aynısının diğer bir ülkeye uyarlanamayacağını biliyorum. Burada Türkiye’ye uygun yolu bulmak lazım. Bunun yolunu daha evvel İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya, Almanya, Belçika, Hollanda aşağı üst tıpkı şeyleri yaparak buldular.

HÖ: Scouting’den bahsettik de. Sizin bir scout tarafından keşfedildiğinizi okudum. Kimdi bu scout?

SK: Büsbütün tesadüftü. Kasabamın ekibi Borussia Neunkirchen’da oynuyordum. Pirmasens ekibiyle maç yapıyorduk. Scout, bir savunma oyuncusunu izlemeye gelmiş. Maçta ben de oynadım ve 3 gol attım. Birebir scout daha sonra Bochum’u aramış ve “Savunma oyuncusu o kadar düzgün değil lakin çok âlâ bir forvet gördüm” demiş. Sonra beni deneme egzersizine çağırdılar. Çabucak akabinde birinci mukavelemi imzaladım.

HÖ: Sayın Kuntz, Türkiye dışında yetişen oyuncuların Türkiye’deki futbolcu yetişmesini yavaşlattığını düşünüyorum. Burada yetişmiş oyuncularla ligde tıpkı statüde oynuyorlar. Bu da TFF için bir konfor alanı yaratıyor. Bu türlü olduğunu düşünüyor musunuz?

SK: İlişkiyi tam anladığımı söyleyemem. Neden yavaşlatsınlar?

HÖ: Zira nasıl olsa Almanya çok Türk oyuncu yetiştiriyor. Burada da oynarlar kanısı var.

SK: Ancak şayet düzgün değillerse burada oynamıyorlar. Bir takımda kalite ne kadar yüksekse orada oynamanın çok sıkıntı olduğuna inanıyorum. Orada ne kadar çok Türk oyuncu varsa bu da Türk Ulusal Grubu için âlâ.

Kerem Demirbay eldekilerden güzel olmalı

HÖ: 8+3 kuralı için fikriniz nedir? Yani yabancı sınırlaması. Zira Türkiye’de çok tartışılıyor.

SK: Şayet gereğince yeterli yetenekli Türk oyuncu yetişip sunulur ve güzel idman yaparlarsa bunu Ulusal Grup Hocası olarak yeterli bulurum. Ben şimdi iki yıldır buradayım ve Türk futbolundaki genel gelişmeleri fazla bilmiyorum. TFF’de bu mevzuda gereğince bilgili beşerler çalışıyor, onlar kulüplerle konuşarak gerekli kararları alacaklardır.

HÖ: Kerem Demirbay Türkiye’ye geldi ve Galatasaray’da oynayacak. Türk Ulusal Takımı’nda da oynayabilir mi? Ben statülere baktım güya oynayabilir.

SK: Bunun açıklığa kavuşturulması gerekecek. Sanırım 2 maç U21’de burada oynamış. O vakit Almanya tarafından ulusal grup değiştirme başvurusu yapılıp yapılmadığının da açıklığa kavuşturmak gerekiyor. Birkaç formaliteyi incelemek gerekiyor. Öbür yandan alışılmış ki elimizdeki futbolculardan daha uygun olmak zorunda.

HÖ: Doğal ki. Lakin bir umut var değil mi?

SK: Evet. Her halükârda bunu araştıracağız.

Arda Güler için meydan okuyacağı bir durum var

HÖ: Arda Güler için genel olarak neler söylersiniz? Siz bir demecinizde onun fiziki yapısına ben 14 yaşında sahiptim dediniz. Hakikaten de fizik olarak çok güçlü değil ve şu anda da sakat. Onu nasıl değerlendiriyorsunuz?

SK: Doğal söylediğim cümleyi yarısından alınca anlamak daha güç. Ben bunu dedim ancak çabucak akabinde da “Ama asla onun kadar yetenekli değildim” diye ekledim. Öncelikle sıra dışı bir yetenek olduğunu söylemeliyim. Kimi şeyleri öğrenemezsin. Onda bunlar var.

Sezgileri çok güçlü. Hangi alanlara koşması, hangi hareketleri yapması gerektiğini bilmesi, topa birinci dokunuşu, oyun görüşü bunların hepsi sıra dışı. Şu anda daha yeni 18 yaşını doldurmuş genç bir beşerden bahsediyoruz. Artık onun önüne yeni meydan okuyacak şeyler çıkacak. Burada da birinci anda yalnızca futbol yeteneği bir şey getirmez. Zira o kulübünde küçük kardeşti, oğuldu, Fenerbahçe onun için aile üzereydi.

Ne yaparsa yapsın herkes onu muhafazaya aldı destekledi. Artık bu türlü bir transfer sonrasında ismi ne olursa olsun yeni bir gruba geliyorsun, yeni alınmış bir oyuncusun, çok para verilerek transfer edilmişsin, artık orada kardeş, baba, aile yok, bilakis hepsi senden evvel oynamak isteyen 22 rakip var. Arda 1-2 hafta süren bir transfer sürecinden sonra gitti. Kendini bu kısa müddette mental olarak öteki tarafa nazaran hazırlamalısın.

Böyle bir yetenekte evvelce varsayım etmesi en sıkıntı şey, onun bu türlü bir durumda şayet yolunda gitmeyen şeyler olursa karakteristik özellikleri ve dayanıklılığının nasıl olduğudur. İşler yolunda gidene kadar bunun üzerinde ne kadar çalışıyorsun. Ne kadar sıklıkta hayal kırıklığı yaşıyorsun ve tekrar ayağa kalkabiliyorsun. Başarana kadar ne kadar deniyorsun.

Eğer bu zorlukları aştıysan o vakit karakter açısından mesleğinin devamında “kalın derili” oluyorsun ve bu da sana yardımcı oluyor. Daima yapabildiklerine konsantre olmalısın. Yoluna ne kadar taş koyulursa koyulsun sen evvel önündeki taşa konsantre olacaksın o taşı yolundan kaldıracaksın ve haydi başka taş nerede, benim yolumdan çeviremezsiniz diyeceksin. İşte artık bu Arda’nın meydan okuyacağı durum. Biz de elimizden geldiğince ona yardımcı olacağız.

2024, 2026’yı değil, evvel Ermenistan kapısını

HÖ: Geçen yıl 60. doğum gününüzde mahallî TV kanalı SR’e verdiğiniz bir röportajı gördüm. “Ne diliyorsunuz?” diye sorulduğunda “1 Avrupa Şampiyonası, 1 Dünya Kupası iştiraki diliyorum” dediniz. Almanya’daki 2024 Avrupa Şampiyonası’na katılacağımıza eminim. Pekala 2026’da tüm vakitlerin 48 ekiple en çok gruplu Dünya Kupası’na da Amerika kıtasında katılacak mıyız?

SK: Anneannem bana daima bir sonraki kapıyı düşünme evvel önündeki kapıyı düşün sıkıntısı. Artık evvel Ermenistan kapısından geçmeliyiz. Ondan sonra devamına bakacağız.

HÖ: 32 gruplu Kulüpler Dünya Kupası, 48 ekipli Dünya Kupası, 36 kadroyla Avrupa kupaları için ne düşünüyorsunuz?

SK: Natürel ki bilhassa Avrupa ekipleri oyuncuları için yorgunlukta hudutları zorlayan bir durum. Fakat genel olarak baktığınızda bundan küçük ülkeler de faydalanıyor. Futbola olan ilgi bununla birlikte dünya çapında daha da artacak.

HÖ: Az evvel konuştuk lakin Konferans Ligi ve Uluslar Ligi kabul edilebilir turnuvalar, değil mi?

SK: Evet. Gelişmelere bakıldığında negatif taraflarından çok olumlu yanları var.

TV yorumculuğuma TFF onay verdi

HÖ: İngiliz Hakem Komitesi Lideri Howard Webb, FIFA üzere uzun uzatma dakikaları tutacaklarını açıkladı. Almanya’da Lutz Wagner gol sevinçlerindeki kayıp süreyi tutacaklarını söyledi. Burada da Hugh Dallas’ın yaptığı sunumda gol sevinçlerinin dakikalarının tam olarak tutulacağı söylendi. Siz ne düşünüyorsunuz, şikâyet eden çok futbolcu da var. 20 dakikaya kadar uzatmalar oluyor.

SK: Genel olarak uzatma kayıp vakitleri telafi için var. Bitmeyen tartışmalar, çok önemli olmamasına karşın uzun sakatlık tedavileri üzere. Ben maçların uzatılmasına sıcak bakıyorum. Lakin her vakit öteki kimi branşlarda olduğu üzere saati durdurmak yerine natürel ki efektif bir mühlet için konuşulabilir. Ben uzatma uygulamasının gerektiği kadar yapıldığında adil olduğunu düşünüyorum.

HÖ: İngiltere’de EFL (Championship, Lig 1, Lig 2) uzatma dakikalarının skorbordlarda gösterilmesine karar verdi. Bunu gerçek buluyor musunuz?

SK: Ben her vakit hakemlere güvenirim.

HÖ: Televizyon yorumcusu olarak sizi çok beğeniyorum. Çok bilgilisiniz, eğlencelisiniz, latifeler yapıyorsunuz. 2018 Dünya Kupası ve 2021’deki Avrupa Şampiyonası’nda sizi ARD’de takip ettim. Geçen yıl Sat1 ile bir kontratınız vardı.

SK: O muahedeyi buradaki misyonu almadan yapmıştım. Buradaki kontrat görüşmelerinde de devam edebileceğim söylendi. Bunlar esasen 1 yıl içinde toplamda 9 maç.

Hakemlere davranışlar düzeltilmeye muhtaç

HÖ: Alman Ulusal kadrolarına neler oluyor? Dünya Kupası 2018 ve 2022’de küme maçlarında elendiler. Olimpik grup Japonya’da sizin vaktinizde kümelerde elendi. U21 grubu bu yılki Avrupa Şampiyonası’nda kümede sonuncu oldu elendi. Kısa mühlet evvel de Bayanlar Dünya Kupası’nda bayan ekibi kümelerden çıkamadı. Hakikaten neler oluyor Alman futbolunda?

SK: Şu anda konutumuza düzgün sonuçlarla dönemiyoruz. Bütün ekipler için birebir nedenleri söylemek gerçek değil. U21’de neden oburdu. 10-11 oyuncu sakattı ve ekibe katılamadılar. Bayanlar için fazla bir şey söyleyemem zira bayan futbolunda uzman değilim ve neler olduğunun tahlilini yapamam. A ekibinde ise şu anda bendeki his kadronun motivasyonunun olmadığı tarafında. Ekiple taraftarlar ortasında aidiyet duygusu zayıfladı. Doğal bunda makus sonuçların da tesiri var. Dürüst olmam gerekirse ben de uzaktan takip ediyorum. Benim işim burada. Türk oyunculara ve gruplara konsantre oluyorum.

HÖ: 2019 yılında futbolcu gelişiminde bir sorun var ve bunun üzerine düşünmeliyiz demişsiniz. Son hafta Bundesliga’da oyuncularımızın 9’u takımda ve yalnızca ikisi birinci 11’de yer aldı. Sanki Alman Ulusal Takımı’nın berbat gidişi o zamanki bu söyleminize bağlı olabilir mi?

SK: Geçmişi düşünmek benim için hakikaten sıkıntı. Bu söylediğimde 4 yıl önceydi. Şayet bu Kasım 2019’daysa o periyodun oyuncularıyla bizim 2021’de Avrupa şampiyonu olduğumuz vakitti. Sorulacak soru şu o sorunu konuşmalı mı ki bununla birlikte onu üzerimize alalım. Öteki basamak ise bu türlü bir soruna karşı nasıl bir çalışma yapmalı? Benim orada olduğum periyotta bu çalışma çok güzel halde yapıldı.

HÖ: DFB’nin internet sayfasında bir görüntü buldum. Hakem Deniz Aytekin ve sizin olduğunuz bir görüntü. Kart düellosu. DFB’de antrenörler ile hakemler ortasındaki bağ nasıldı? Burada biliyorsunuz hakemlerle daima sorunlar yaşanıyor.

SK: Genel olarak Avrupa’nın öbür liglerinde hakemlere karşı hürmetin ve onlara karşı davranışların çok daha yeterli olduğunu düşünüyorum. Bir forvet kalenin önünden üç metre üstten topu auta atıyor. Buna rağmen hakem de yanlışlı karar verebiliyor. Bu futbola ilişkin olan bir şey. Bir savunma oyuncusunun yahut bir kalecinin büyük bir yanılgı yapmasıyla gol yeniyor. Bu da her maçta olan bir şey. Hakemlere de oluyor. Burada (Türkiye’de) hakemlere karşı olan davranışlar fikrime nazaran biraz daha düzeltilmeye muhtaç. Zira bunun diğer ülkelerde Türkiye’deki maçlar görüldüğünde olumsuz bir tesiri oluyor. Burada bir düzgünleştirme olmalı. Almanya’da da alışılmış ki sarı kart gören antrenörler var. Lakin antrenörler hakemler yanılgı yaptığında buna hürmet gösteriyorlar. Oluyor bunlar. Kimse bunun ardında makûs bir niyet var diye düşünmüyor. Bir sonraki hafta her şey unutuluyor, 8 yıl evvel şu da olmuştu diyerek yanılgı saymaya başlamıyoruz. Sonuçta buna ligin kendisi karar verecek. Tıpkı formda oyuncular ve antrenörler de Türk hakemlerine nasıl davranacakları konusunda kendileri birlikte karar vermeli.

HÖ: UEFA da bu dönem hakemlere karşı makus davranışların önüne geçmeyi ve bunların kırmızı kart ile cezalandırılmasını istiyor. Bunu düzgün karşılıyor musunuz? Aslında sizi pek ilgilendirmiyor zira siz kenarda sakinsiniz sizin için tehlike yok.

SK: Ben kendi adıma konuşabilirim. Ben sakin bir formda 4. hakem yahut devre ortası ile maç sonunda hakemin yanına gidip “Bir şey sorabilir miyim?” dediğimde hakemler bana “Tabii ki” diyor. Sonra sorumu soruyorum ve şu durumu şöyle gördüm diyorum. Kısa bir konuşma oluyor ve orada bitiyor. Öbür bütün şeyler sizi ileri götürmüyor.

Kaiserslautern Başkanlığı çok öğretici oldu

HÖ: Bir vakitler “Kaiserslautern ile beni mesleğimde en derin hisler birbirine bağlıyor” demiştiniz. Sonra 2008 ile 2016 ortasında kulüpte başkanlık yaptınız. Neden idareye girdiniz?

SK: Zira bana sordular. Kulüp 3. Lig’e düşmek üzereydi. Nisanda vazifeye başladım ve dönemin bitmesine 6-7 hafta vardı. Yeni bir kan getirecek biri varsa onun ben olduğumu söylediler. Ligde kalmayı başardık. İki yıl sonra da Bundesliga’ya çıktık. Ben oraya çok yakın bir yerde doğdum. Benim en uzun oynadığım ve çalıştığım kulüp.

Kesinlikle çok duygusal bir bağım vardı. Yeni bir alanda çalışmak da beni heyecanlandırmıştı. Öncesinde polis, sonra futbolcu ve antrenörlük yaptım. Birinci çalışmalarımda çok başarılı olamadım. Sonra eğitim aldım ve sportif yönetici olarak 3.Lig’de işe başladım. Daha sonra Bochum’da idarede çalıştım. Bununla birlikte Kaiserslautern’deki rolüm için artık hazırlanmıştım. Büyük bir tarihi kulüpte 8 yıl boyunca büyük baskı altında idare heyeti lideri olmak çok öğretici oldu. Sonra kendime sordum.

Aile ve arkadaşların dışında en çok neyi seviyorsun? Alışılmış ki futbol. Ben futbola en yakın neredeyim diye sordum ve çabucak akabinde DFB’nin U21 grubu antrenörlüğü teklifini kabul edip birinci etapta genç oyuncularla çalışmayı onlara meslek yolunda eşlik etmeyi istedim. Bu ülkü bir karar oldu. Daha sonra da tutkum devam ettiği için A ulusal ekip hocası olmayı istedim. Artık de burada oturuyorum.

Türk grupları ortalama 17 futbolcu alıyor

HÖ: Türk ekiplerinin bu transfer hovardalığını nasıl görüyorsunuz, hem de dağ üzere borçları varken. Bu durum sürdürülebilir mi? Bu nasıl olabilir? Bundesliga’da tek bir ekip bile lisans alamazdı.

SK: Buna en hoş bir istatistikle karşılık verebilirim. Türk ekipleri yaz ve kış transfer periyodunda ortalama 17 oyuncu transfer ediyorlar. Almanya’da bu 7-8 İngiltere’de 5 Real Madrid’de 1-2. Bütün bunların da bir manası var. Oyuncunun yeterli adapte olması için onlarla daha uzun mühlet birlikte çalışmak gerekir.

Oyuncunun uzun müddet kalması taraftarların da aidiyet hissini arttırır. Bütün bunları düşünmek lazım. Ancak bunun için Stefan Kuntz’a gereksinim yok. Bu sayılar biliniyor. Ancak (transfer) karar kademesinde hisler bazen çok fazla ön plana çıkıyor.

Korktum, Beşiktaş’ta kalmam güzel olurdu

HÖ: Bir seferinde Beşiktaş’ı 1 yıl oynadıktan sonra bıraktığıma pişmandım daha fazla kalabilirdim dediniz. Neden yapmıştınız o vakit?

SK: Christoph Daum’un gidişi ile oynama talihimin kalmayacağını düşündüm. O vakit yalnızca 3 yabancıya müsaade vardı. Genelde yeni gelen antrenör kendi üç yabancısını getirir yahut transfer ettirirdi. Ben de bundan korkmuştum. Fakat sonuçta söylediğimin ardındayım. Kalmam daha güzel olurdu.

HÖ: 6 Şubat’taki büyük sarsıntı sonrasında 19 Şubat’ta ZDF’de Sportstudio programına katıldınız ve Türkiye ile Almanya’nın depremzedeler için Almanya’da bir yardım maçı yapacaklarını söylediniz. Bu maç ne vakit oynanacak ya da oynanacak mı?

SK: Bu bir mümkünlük. Bunun kararını ben veremem. Bunun bir yardım maçı olup olmayacağı da belirli değil fakat bu türlü bir maç için planlar var.

HÖ: Yeni Muhteşem Lig döneminden neler bekliyorsunuz, neler diliyorsunuz?

SK: Heyecan geçen dönem çok yeterliydi. Üstün Lig’in yanında bütün grupların Avrupa’da mümkün olduğunca devam etmesi değerli. Türk Ulusal Grubu için kelam konusu olan oyuncuların hepsinin daha ileri gitmelerini diliyorum. Ve sağlıklı kalmalarını.

Hamit Altıntop, TFF’deki sırdaş

HÖ: Artık size 10 söz söyleyeceğim tek yanıt istiyorum.

SK: Kaisersluatern: Memleket
Bochum: İkinci memleket
Beşiktaş: Yurt dışı memleket
Hamit Altıntop: TFF’deki sırdaş
Oliver Bierhoff: Eski grup arkadaşım
Jogi Löw: Meslektaş
Berti Vogts: Beni Avrupa şampiyonu yapan ulusal grup hocam
1996 Avrupa Şampiyonası: En hoş turnuva
2024 Avrupa Şampiyonası: En uygun turnuva olacak
İstanbul: Hayal şehir

HÖ: Stefan çok teşekkürler…

Kuntz röportaj için başka bir teşekkür

Stefan Kuntz ile Ajansspor ve Radyspor ismine uzun vakittir röportaj yapmak istiyordum. Ağır maç programları ve medyadan gelen çok sayıda röportaj talebine karşın A Ulusal Kadro medya sorumluları Türker Tozar ile Selim Şakarcan’ın 11 Ağustos Cuma gününe verdikleri randevu sonrasında A Ulusal Kadro Teknik Yöneticisi Stefan Kuntz ile kapsamlı bir röportaj gerçekleştirmiş oldum. Röportaj öncesi ve esnasında çekim grubumuza gösterdikleri yakınlık ve yardımları nedeniyle hem Stefan Kuntz’a hem de Türker Tozar ile Selim Şakarcan’a ayrıyeten çok teşekkür ediyorum.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu